آستِر یا گلِ ستاره‌ای را این روزها در باغچه‌ها، پارک‌ها، گلدان‌ها و حتی گوشه و کنار خیابان‌ها بسیار خواهید دید. گیاهی زیبا با گلبرگ‌های فراوان و رنگارنگ که نقش بسزایی در طراحی فضای سبز شهری در فصل پائیز دارد. این گیاه که عموماً علفی و چندساله بوده و گونه‌های محدودی از آن، عمری یک یا دوساله دارند، بومی آمریکای شمالی ا‌ست.

مشخصات علمی

نام علمی: Aster amellus

نام انگلیسی: Michaelmas daisy

مشخصات ظاهری

آستر که با نام «گل مروارید میکائیل» هم شناخته می‌شود از گیاهان زینتی گل‌دار و عضو خانواده کاسنیان است. تاکنون 180 گونه از این گیاه در دنیا به ثبت رسیده و شهرتش به دلیل تنوع رنگ گلبرگ‌ها و گل‌دهی در فصل پائیز است.

  • برگ: برگ‌های این گیاه، کشیده، کرک‌دار و به رنگ سبزتیره بوده و بر روی ساقه‌ای ستبر، سبز و کرک‌دار قرار گرفته‌اند که می‌تواند تا 120 سانتیمتر (بسته به گونه) رشد کند. در برخی از گونه‌های خودرو، ارتفاع ساقه به 180 سانتیمتر هم می‌رسد. برگ‌های پائین ساقه، بیضی شکل و دمبرگ‌دار است.
  • گل: گل‌های گیاه آستر، شبیه به ستاره‌های آسمان و از جلوه‌های زیبای پائیز هزاررنگ هستند. گلبرگ‌هایی متعدد ، نیزه‌ای و باریک که به رنگ‌های صورتی، سفید، بنفش و قرمز دیده می‌شوند گل‌های جذاب و خیره‌کننده آستر را تشکیل می‌دهند که در اواخر تابستان و اوایل پائیز به صورت خوشه‌ای و در انتهای ساقه‌ها ظاهر خواهند شد. این گل‌ها، 5/2 تا 5 سانتیمتر قطر دارند. گرده افشانی در این گیاهان اهمیت خاصی دارد ولی باتوجه به رنگ‌های متنوع و جذاب گلبرگ‌ها برای حشرات، این کار به آسانی انجام می‌پذیرد.

آستِر یا گلِ ستاره‌ای

نیازهای محیطی

گل‌های زیبای آستر، در فصل پائیز بر روی گیاه ظاهر می‌شوند، پس طبیعی‌ست که این گیاه به سرما مقاوم باشد.

  • نور: آستر برای رشد مطلوب و گلدهیِ مناسب، نیاز به حداقل 6 تا 8 ساعت نور غیرمستقیم یا 4 تا 5 ساعت نور مستقیم و کامل دارد. کمبود نور، می‌تواند گل‌دهی را کاهش داده و احتمال بروز بیماری‌های گیاهی را افزایش دهد. وجود نورمستقیم در طولانی مدت، خصوصاً در مناطق گرمسیری سبب آفتابسوختگی و پژمردگی گیاه خواهد شد. اگر در چنین مناطقی زندگی می‌کنید، گیاه را به محل کم نورتری منتقل کنید.
  • دما: این گیاه، در هوای خنک و سرد گل می‌دهد، نسبت به سرما مقاوم بوده و حداقل دمای قابل تحمل آستر، 15- درجه سانتیگراد است.
  • آبیاری: آبیاری در این گیاه اهمیت زیادی دارد. زمانی گیاه را آبیاری کنید که خاک تقریباً خشک شده باشد. زمان آبیاری و دفعات آن، بسته به محل سکونت شما متفاوت خواهد بود. بارندگی‌های پائیزی، مقدار رطوبت موردنیاز این گیاه را تأمین خواهد کرد و در غالب مواقع نیازی به آبیاری نیست. آبیاری بیش از اندازه و غرقابی کردن خاک، سبب پوسیدگی ریشه و ساقه، پژمردگی گیاه و نهایتاً مرگ آن خواهد شد.
  • خاک: آستر به نوع خاک حساس نیست اما بهتر است از خاک‌های سبک که مانع از غرقابی‌شدن ریشه گیاه شود استفاده کنید. اگر گیاه را در باغچه می‌کارید، مخلوطی از خاک باغچه، خاک برگ و کمی کود می‌تواند مناسب باشد.


روش تکثیر

بهترین روش برای تکثیر این گیاه، کاشت بذر است ولی برای ازدیاد آن از روش تقسیم بوته در گیاهانی با عمر 3 تا 4 سال هم می‌توانید استفاده کنید.

بذر: بذرهای سالم و خالص آستر را تهیه کرده، به مدت 4 تا 6 هفته در محلی با دمای 4 تا 5 درجه سانتیگراد و رطوبت 40درصدی نگهدارید تا قوه نامیه بذرها فعال شود. سپس این بذرها را در عمق دو سانتیمتری خاکی سبک و یکنواخت کاشته و در دمای 18 تا 21 درجه سانتیگراد و با خاکی مرطوب نگهدارید تا جوانه‌ها ظاهر شوند. محل اصلی کاشت را با خاکی سبک با زهکشی مناسب و ضخامت کمی از کود آماده کنید و گیاه را به آن محل منتقل کنید. اگر درنظر دارید که چند بوته از گل آستر در باغچه داشته باشید، فاصله‌ای بین 30 تا 90 سانتیمتر (بسته به گونه)، بین بذرها در نظر بگیرید تا در مرحله رشد و گلدهی دچار مشکل نشده و ظاهر زیبای خود را حفظ کنند.

آستر از جمله گیاهانی‌ست که بذرهای آن پس از تکامل، خود به خود ریخته و در محل ریزش، گیاه جدیدی را ایجاد می‌کنند. اگر تمایلی به داشتن چند بوته در کنار هم ندارید و یا طراحی فضای سبز باغچه‌تان را بهم می‌زند، گل‌ها را پس از خشک شدن، از ساقه جدا کنید.

 

هرس

اواخر فصل بهار تا ابتدای تابستان، زمان مناسب برای هرس کردن ساقه‌های این گیاه زیباست. اینکار به تحریک شدن جوانه‌های جانبی، رشد عرضی و تولید گل بیشتر کمک خواهد کرد. انجام این کار در فصول گرم، گل‌دهی را کاهش خواهد داد. هرس کردن این گیاه در زمان گل‌دهی هم امکانپذیر است ولی ظاهر شدن گل‌ها را به تأخیر می اندازد.

آفات و بیماری‌ها

دو عامل محیطی نور و آبیاری، تأثیر بسزایی در بروزو یا جلوگیری از بروز آفات و بیماری‌های گل آستر دارند. کمبود نور در طول روز، باعث رشد قارچ‌های بیماری سفیدک پودری، لکه برگی و زنگ خواهد شد. همینطور آبیاری بیش از اندازه، منجر به پوسیدگی ریشه و ساقه و در نهایت مرگ گیاه می‌شود. ضعیف شدن گیاه در اثر بیماری‌های گیاهی، آن را مستعد برای حمله آفات نیز خواهد کرد، از جمله شته‎ها، کنه‌ها و نماتدهای گیاهی. جمع آوری گل‌های پژمرده و یا خشک شده هم می‌تواند به حفظ سلامت و شادابی گیاه کمک موثری کند.