در بخش چهارم مسابقه مترونم پلاک ۵۲ میزبان گروه دوئت بودیم که ترانه آدیله را به زبان زیبای گیلکی اجرا کردند و بسیار مورد توجه داوران و بینندگان این برنامه قرار گرفت. شنیدن این ترانه برایم انگیزه ای به وجود آورد تا درباره زبان های محلی و اهمیت پاسداری از آن های برای حفظ هویت فرهنگی در جوامع کمی مطالعه کنم. برایم جالب بود که در ایران خودمان به غیر از زبان پارسی که زبان رسمی است، بیش از پانزده زبان دیگر تکلم می شود. زبان هایی که فقط ابزاری برای برقراری ارتباط نیستند. این زبان ها پلی هستند برای انتقال احساس، فرهنگ، هویت و سنت ها از مادر به فرزند و حافظ پیوستگی در نسل ها. نسل هایی که اگر به هویت خود افتخار کنند، در کنار هم یک ملت را می سازند.

اجرای ترانه گیلکی آدیله توسط هلیا محمدی و سمیرا پسندیده


اهمیت توجه به زبان های مادری این روزها در کانادا هم موضوعی جدی است زیرا سیاست های نادرستی که دولت های کانادا در طی سال های ۱۸۹۴ تا ۱۹۴۷با ایجاد مدارس شبانه روزی بومیان و جدا کردن کودکان مظلوم از والدین در پیش گرفتند، باعث شد تا بسیاری از آداب و سنن و زبان های بومی به نسل های بعدی منتقل نشوند و به تدریج از یادها بروند.

مدارس شبانه روزی بومیان کانادا

شاید آن روزها اشتیاق به ایجاد کشوری مدرن از طریق یکسان سازی گویش ها در شرق تا غرب این کشور پهناور با رویکرد قهری آموزش زبان انگلیسی به بومیان ، پرده ای سیاه بر چشمان دولتمردان قرار داد تا از تبعات ناخوشایند این سیاست ها در شکل گیری بحران هویت در جامعه غافل بمانند. موضوعی که حالا اثرات مخربش در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی در سراسر کشور کاملا محسوس است و بخش قابل توجهی از منابع مادی و معنوی صرف جبران آن می شود.

اهمیت این موضوع به قدری زیاد است که دولت کانادا در سال ۲۰۲۱ در اقدامی قابل تقدیر خانم مری سیمون را به عنوان سی امین فرماندار کل معرفی کرد. یکی از ویژگی های ممتاز خانم سیمون، تعلق ایشان به بومیان اینوئیت و امکان تکلم به زبان اینوکتیتوت، یکی از ده ها زبان در حال فراموشی بومیان کانادا است.

مری سیمون، سی امین فرماندار کل کانادا

بیست و یکم فوریه هر سال از سوی سازمان ملل متحد به عنوان روز بین المللی زبان مادری نام گذاری شده است * . هدف از این انتخاب به رسمیت شناختن زبان های مادری و نقشی است که فراگیری این زبان ها در توسعه پایدار جوامع بر عهده دارند.

یونسکو در این روز بر این تاکید دارد که آموزش مبتنی بر زبان زبان مادری باید از سال‌های اولیه آغاز شود، زیرا آموزش در دوران کودکی پایه و اساس یادگیری است. بر اساس اعلام این سازمان، هر دو هفته یک زبان ناپدید می شود و کل میراث فرهنگی و فکری متصل به این زبان ها از بین می روند.

مطالعه کنید :

کار، کار انگلیسی‌هاست

از بی خردان خوشبخت، الهام بگیریم

خوب ها و بدها در استوری های اینستاگرام

مطالعات نشان می دهد که حداقل ۴۳ درصد از ۶۰۰۰ زبانی که در جهان صحبت می شوند در خطر انقراض هستند. تنها چند صد زبان واقعا در سیستم‌های آموزشی و حوزه عمومی جای گرفته‌اند و کمتر از صد زبان در دنیای دیجیتال استفاده می‌شوند.

برای ما ایرانیان که ملتی متشکل از اقوام مختلف هستیم،‌ توجه به زبان مادری امری است حیاتی. فرقی نمی کند زبان مادری ما گیلکی، کوردی، ترکی، بلوچی، عربی، لکی، تالشی، آشوری یا پارسی باشد. مهم این است که زبان مادری را پاس بداریم و هر جای دنیا که هستیم، آن را به فرزندان خود منتقل کنیم.

زبان مادری زیباست.

شاد و سلامت باشید

*International Mother Language Day