ما در دنیایی از چنان اطلاعات گسترده ای زندگی می کنیم که باید گفت در حال دفن شدن در حجم عظیمی از اطلاعات یا بیگ دیتا هستیم. هرگز این حجم از داده ها در طول تاریخ در اختیار هیچ انسانی نبوده است. دنیا به سمت کتابخانه هایی پیش می رود که برای در اختیار داشتن میلیون ها کتاب در مخازن خود به رقابتی فشرده با رقبایشان مانند رقابت های المپیکی دست زده اند. از آن جذاب تر این است که در طول بیست سی سال اخیر همگی ما با وجود اینترنت به چنان حجم عظیمی از اطلاعات گسترده دست یافته ایم که می شود درباره اش گفت که دیگر از این وضعیت دموکرات تر امکان ندارد. اما سوال اینجاست این حجم از داده ها چه چیزهایی را در اختیار ما می گذارند و چه چیزهایی را از ما گرفته اند.

 


معرفی این کتاب را بشنوید


مصرف کنندگان غیرفعال اطلاعات

سال ها پیش نیل پستمن، نویسنده و نظریه‌پرداز ارتباطات، دیستوپیای – ضدیت با یوتوپیا یا مدینه فاضله – اورول و هاکسلی را با هم مقایسه کرده و نتیجه گرفته آنچه هاکسلی نگران آن بود، در جهان ما محتمل‌تر است. او معتقد است اینکه آدم‌ها در جهانی، خودشان نخواهند کتاب بخوانند، از موقعیتی که کتاب‌ها سانسور شوند خطرناکتر است. به گفته او، اورول نگران بود که کسی ما را از دسترسی به اطلاعات محروم کند، اما دغدغه هاکسلی این بود که چنان غرق در اطلاعات شویم که ذهنمان مصرف‌کننده غیر فعال اطلاعات شود و به آدم‌هایی پوچ و مبتذل تبدیل شویم. اورول نگران بود که ما را از دانستن حقیقت محروم کنند، اما هاکسلی می‌ترسید که حقیقت در انبوه اخبار غیر مرتبط مخفی شود و کسی دریافت‌کننده حقیقت نباشد. هاکسلی نگران بود که جهان ما در ابتذال و پوچی و سطحی‌نگری غرق شود و ما هویت انسانی خود را از دست بدهیم؛ چیزی که به عقیده هاکسلی با رنج و تفکر پیوندی ناگسستنی دارد.

 

آیا ما در چنان عصری زندگی می کنیم؟ 

ست استفنز-دیویدویتز محققی است که به نسل جوان و جدید اینترنت بازها تعلق دارد. این اقتصاد دان پنج سال وقت برای تهیه این کتاب صرف کرده است. نویسنده تلاش دارد تا به انبوه این اقیانوس داده ها و اطلاعات جهت و سمت و سویی بدهد و اطلاعاتی را که در این انبوه داده ها پنهان شده اند را بیرون بکشد. لب کلام او این است:

مردم عادت دارند به یکدیگر دروغ بگویند. به دوستانشان، رییسشان، زیردستانشان، همسرشان، پدر و مادرشان، دوستانشان و …. به همه دروغ می گویند. همه ی مردم عموما یک چیز می گویند و بعد به یک چیز دیگر عمل می کنند. در نظر سنجی ها خیلی راحت دروغ بافی می کنند. می گویند به کس دیگری رای می دهند و بعد می بینیم که ترامپ رای می آورد. تنها به این خاطر که خجالت می کشند از اینکه قرار است به یک فاشیست رای بدهند.

 

ست استفنز-دیویدویتز

مردم به گوگل دروغ نمی گویند!

دست آویز نویسنده به گوگل ترندز است. او در دورانی که در هاروارد دانشجوی دکترای اقتصاد بوده به گوگل ترندز google trends علاقه مند شد. کار او راستی آزمایی بسیاری از نظرسنجی ها با استفاده از گوگل ترندز بود. اینجا بود که متوجه شد مردم ممکن است به همدیگر دروغ بگویند اما امکان ندارد هنگام سرچ یک موضوع به گوگل دروغ بگویند.

نگاهی به رمان تقسیم اثر پیرو کیارا

برای مثال او با بررسی گوگل ترندز مربوط به سال ۲۰۱۵ در بحبوحه‌ی رقابت‌های درون‌حزبی ترامپ، جست‌وجوهای شامل اصطلاحات و جوک‌های نژادپرستانه سر به فلک می‌گذاشت، و نه‌تنها در ایالت‌های جنوبی که تصور می کنیم باید نژادپرستی در آنها بیشتر از سایر نقاط آمریکا باشد، بلکه حتی در شمال نیویورک، غرب پنسیلوانیا، شرق اوهایو، مناطق روستایی ایلینوی، ویرجینیای غربی، و نواحی صنعتی میشیگان نیز این مباحث توسط بسیاری از مردم در گوگل جستجو شده بود. با بررسی همین داده ها بود که او متقاعد شده بود ترامپ نامزدی بسیاری جدی برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است.

معرفی کتاب: چطور با گونه‌های دیگر زندگی می‌کنیم؟

ریشه یابی مشکلات با کمک گوگل

وی معتقد است که با بررسی داده های گوگل می توانیم به درون افراد دسترسی پیدا کنیم. نویسنده معتقد است که دانشمندان علوم اجتماعی، بهتر است به جای طراحی پرسشنامه و سوال کردن مستقیم از مردم، داده‌های عظیمی را که از رفتار مردم در اینترنت، سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی وجود دارد را بررسی کنند. به دولت ها هم پیشنهاد می دهد ریشه مشکلات منطقه ای را با بررسی جستجوهای مردم در گوگل ردیابی، شناسایی و حل کنند.

او شگفت آورترین نتیجه تحقیقاتش را بحران سقط‌جنین خودالقایی در آمریکا می داند:

مغزم سوت می‌کشید که مردم چقدر دنبال این می‌گردند که با چه راهی می‌توانند خودشان سقط‌جنین کنند. این جست‌وجوها در آن مناطقی از کشور متمرکز است که دسترسی به خدمات سقط‌جنین راحت نیست، و هروقت سقط کردن دشوارتر می‌شود این جست‌وجوها نیز افزایش چشم‌گیری پیدا می‌کنند. همچنین در این ایالت‌ها، بنا به محاسباتم، بارداری‌های اعلام‌نشده‌ای رُخ می‌دهند که در نرخ سقط‌جنین یا زایمان به حساب نمی‌آیند.

دروغ درباره خود واقعی خود

در کتاب به موارد بسیاری اشاره شده که مردم درباره خود واقعی خود دروغ می گویند. برای مثال: مردم، فیلم‌های کلاسیک و ارزشمند سینما را در Wishlist نت‌فلیکس ثبت می‌کنند تا بعداً ببینند، اما در نهایت، فیلم‌های سطحی و مسخره را می‌بینند.

او معتقد است که: رسانۀ اجتماعی، زندگی واقعی نیست، و نباید این را فراموش کنیم. ولی مردم می‌توانند کتاب من را بخرند و هربار احساس حسادت کردند آن را بخوانند تا یادشان بیاید که اوضاع همه خراب است.

نقد پلاک ۵۲: با اینکه تحقیقات ست استفنز-دیویدویتز نکات بسیار جالبی را پیش پای دیگر محققان قرار می دهد، اما به نظر می رسد این تازه اول راه است. داده ها باید توسط بسیاری دیگر از محققان علوم اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، روانشناسی، انسان شناسی، اقتصاد و … بررسی شوند. با این همه او برای اولین بار اهمیت توجه به داده های دیتا و اهمیت جستجوهای گوگل را پیش پای ما قرار داده است. اینکه این داده ها چقدر می توانند اصیل باشند نیازمند بررسی های بیشترند.