درباره­ ی زنان و شعر و شاعری ­شان مقاله و کتاب بسیار نوشته اند؛ اما آن چه مسلم است مقاله یا کتابی که مبتنی بر یافته های علمی و پژوهش گسترده باشد، کم تر می توان یافت. در این مورد، کتاب بنفشه حجازی یک مورد استثنایی است. کتابی که شعر و شاعری زنان ایران را از ابتدا تا سال 1320 کاویده و نمونه های بی نظیر و قابل تاملی به دست داده است.

بنفشه حجازی، متولد ۱۳۳۳ در بروجرد است. نویسنده و پژوهشگر تاریخ زنان، رمان نویس و شاعری که مدیر مسئول بخش ادبی سایت مشاهیر هنر ایران – ققنوس نیز هست؛ البته او را بیش تر به عنوان رمان نویس و شاعر می شناسیم؛ اما پژوهش های مهم او درباره ی زنان، او را به عنوان پژوهش گر مهم این عرصه شناسانده است.


از پژوهش های او می توان به «زن به ظن تاریخ»، بررسی جایگاه زن از عهد باستان تا پایان دوره ی ساسانیان، «به زیر مقنعه» بررسی جایگاه زن ایرانی از قرن اول تا عهد صفوی، «ضعیفه» بررسی جایگاه زن ایرانی در عهد صفوی، «تاریخ هیچ کس» بررسی جایگاه زن ایرانی در عهد زندیه و افشاریه، «تاریخ خانم ها» بررسی جایگاه زن ایرانی در عصر قاجار، «زنان ترانه» بررسی حضور زن در ترانه ها و اشعار عامیانه، «تذکره ی اندرونی» شرح حال و شعر شاعران زن عصر قاجار تا پهلوی دوم و … اشاره کرد. آثاری که مطالعه ی آن ها برای آشنایی بیش تر با زیرساخت های اجتماعی ایران ضروری به نظر می رسد.

مطالعه کنید :

گپ و گفت با خانم جین لویسون – شعر، در تار و پود زندگی ایرانیان تنیده شده است

در کتاب «زنان مودب» بنفشه حجازی ابتدا روش کار خود را شرح می دهد و سپس از تاریخ و سرگذشت زبان فارسی سخن به میان می آورد. پس از آن از ادبیات شفاهی شامل ترانه ها و لالایی ها و جملات قصار و قصه گویی های زنان می گوید.

 

در این کتاب گذشته از سرگذشت مختصر زنان شاعر و نویسنده، نمونه هایی تکان دهنده از شعر زنان ایران می خوانیم که بازگوکننده ی در سایه ماندن زنان است. برای نمونه از مریم ساوجی، متولد ۱۲۹۶ یا ۱۲۹۸ می خوانیم:

گفتم بر این سرا که زدی دست بر درش
چندان امید نیست که مرد است داورش
میزان عدل در کف مرد است و حکم او
زن نیم مرد باشد و آن هم به پیکرش

کتاب مورد نظر در انتشارات قصیده سرا و به سال ۱۳۹۶ با تیراژ ۵۵۰ نسخه به چاپ رسیده است.